Dziecko i stomatolog. Kiedy umówić się na pierwszą wizytę do dentysty?
Pierwsza wizyta u dentysty to moment przełomowy zarówno dla dziecka jak i dla rodzica. Wrażenia jakie po niej pozostaną na długo pozostaną w pamięci dziecka i wpłyną na jego przyszłe kontakty z tym specjalistą, warto więc zadbać by pierwsze doświadczenia w gabinecie stomatologicznym wywołały w dziecku pozytywne emocje. Przede wszystkim nie należy wywoływać u dziecka negatywnych skojarzeń z wizytami u lekarza, gdyż to spowoduje podświadomą niechęć i uraz do odwiedzin w gabinecie. Nie używamy słów „to nie będzie bolało” lub „nie bój się””, ponieważ to wywołuje u dziecka niepotrzebne napięcie. Dobrym przygotowaniem do wizyty jest opowiedzenie dziecku jak będzie ona wyglądała, co lekarz będzie robił i dlaczego, aby zminimalizować strach dziecka przez nowymi doświadczeniami.
Pierwszą wizytę warto zaplanować wtedy, gdy nic złego się nie dzieje – nie widać próchnicy i ząb nie boli. Wówczas dziecko spokojnie będzie oswajało się z lekarzem i nie zareaguje płaczem, gdy potrzebne będzie „borowanie” i lakowanie zęba. Najlepiej, gdy dziecko skończy pół roku (wtedy pojawiają się pierwsze siekacze). Lekarz sprawdzi, czy proces ząbkowania się rozpoczął i czy przebiega prawidłowo oraz czy malcowi nie zagraża próchnica. Poinformuje, jak czyścić dziąsła i zęby, na co zwracać uwagę, żeby zapobiec próchnicy by zęby wyrosły mocne i zdrowe. Na kontrolę warto chodzić co 3 miesiące, aby upewnić się, że w buzi dziecka nie dzieje się nic złego, a każda kolejna wizyta będzie doskonałą okazją do dalszego oswajania małego pacjenta z kolejnymi elementami wizyty.
Gdy dziecku wyrosną wszystkie zęby mleczne, koło 3-4 roku życia, wizyta u stomatologa jest koniecznością. Lekarz oceni, czy wszystkie zęby rozwinęły się prawidłowo, czy dziecko ma dobry zgryz (ma to wpływ m.in. na prawidłowe wyżynanie się zębów stałych) oraz czy nie wystąpiły początki choroby próchnicowej. Nie zwlekajmy z wizytą, gdy na zębie pojawiła się jakakolwiek zmiana – matowa plamka w kolorze zęba czy ciemna dziurka. Jeśli ząb nie zostanie zabezpieczony, próchnica dojdzie głęboko do miazgi i pojawi się konieczność głębokiego leczenia zębów.
Zęby mleczne, tak samo jak zęby stałe, wymagają leczenia i nie wolno bagatelizować żadnych zmian powstałych na zębach mlecznych jak i na tkankach ich otaczających. Zęby mleczne mają inną budowę niż zęby stałe, dlatego próchnica rozwija się w nich bardzo szybko. Z jednego zęba błyskawicznie przenosi się na inne, zaatakuje też wyrzynające się zęby stałe. Czasem prowadzi do ropnych powikłań, które kończą się usunięciem zęba. A zbyt wczesne pozbycie się mleczaka może spowodować wadę zgryzu.
Wszystkie zabiegi stomatologiczne dla dzieci można wykonać w sedacji (gaz rozweselający).
Prawidłowa pielęgnacja małych zębów i dziąseł.
Brak ząbków u dziecka nie zwalnia rodzica z konieczności pielęgnacji dziecięcych dziąseł. Najlepszym urządzeniem do tego będzie nawinięty na palec gazik, lignina lub specjalny czyścik nakładany na palec i namoczony w przegotowanej wodzie. Taką pielęgnację należy wykonywać po każdym posiłku. Koniecznie po kolacji (nocą bakterie mają najlepsze pole do popisu) i po każdym słodkim posiłku. W nocy można podawać dziecku do picia wodę lub herbatki bez cukru.
Specjaliści zalecają jak najwcześniej zacząć używać szczoteczki do zębów, aby maluch szybciej wyrobił w sobie nawyk mycia zębów i uczył się prawidłowej techniki ich mycia. Rodzice najczęściej wybierają szczoteczki manualne, ale wielu specjalistów sugeruje używanie szczoteczki elektrycznej z końcówką przeznaczoną dla dzieci, gdyż uważają, że skuteczniej czyszczą zęby niż zwykłe szczoteczki. Jak najwcześniej zacznij uczyć dziecko samodzielnego szczotkowania zębów. Pamiętaj jednak, że powinno ono używać szczoteczki tylko pod nadzorem dorosłego, by nie zrobić sobie nią krzywdy i nie utrwalić złych nawyków szczotkowania.
Co ważne, należy stosować tylko i wyłącznie pasty przeznaczone dla dzieci, gdyż zawierają one optymalną dawkę fluoru i mają bardziej odpowiedni dla dziecięcych zębów skład niż pasty dla dorosłych. Dla zachęcenia dzieci do mycia zębów, producenci stworzyli pasty smakowe, kolorowe, świecące i wiele innych. Pamiętaj o wybraniu pasty odpowiedniej dla wieku dziecka, uważnie sprawdzaj oznaczenia umieszczone na opakowaniach.
Pamiętaj o systematycznym fluoryzowaniu zębów. Jest to zabieg ochronny, polegający na pokryciu wyleczonych i umytych zębów lakierem z fluorem. U małych pacjentów powinno się go powtarzać co 3 miesiące. Koszt zabiegu nie jest duży, a korzyści z niego płynące bezcenne.
